Nhà
thơ Trúc Thanh Tâm không những là một cây bút kỳ cựu mà còn là một cây bút dồi
dào bút lực. Thơ Trúc Thanh Tâm hiện nay được đăng trên rất nhiều trang web văn
học trong và ngoài nước. Dẫu Trúc Thanh Tâm tư duy nhiều khía cạnh của đời
nhưng viết ở đề tài nào thì hồn thơ cũng dạt dào và ấm áp. Sự trẻ trung trong
thơ Trúc Thanh Tâm không mất, dầu được sáng tác ở độ tuổi nào. Đặc biệt thơ
tình yêu của tác giả khi đọc ta có thể ví như bước vào một vùng thời tiết bốn
mùa giao hợp. Bởi vì cái buồn, cái vui trong thơ đều tỏa ra ngan ngát hương thơ
êm ái, giống như trăng gió của bốn mùa hòa quyện trong tâm hồn.
Ta hãy nghe Trúc Thanh Tâm
nói về mộng của mình:
Trăm năm
mộng gởi vào mơ ước
Đời cứ bồng bềnh mây trắng
bay
( Tháng Chạp)
"Trăm năm mộng" đồng nghĩa với mộng không thành.
"Đời cứ bồng bềnh" đồng nghĩa
với đời phiêu du.
Ta không tìm
thấy nỗi khắc khoải, ưu tư, phiền muộn trong hai câu thơ nầy. Ta lại tìm thấy
sự bình an khi đem mộng gởi vào mơ ước suốt một đời vì nó không thức dậy bao
giờ để thấy mộng tan hoang. Ta lại tìm thấy vẻ đẹp của cuộc đời bồng bềnh trong
“mây trắng bay". Dầu phải chịu phũ phàng đến độ nào, mức độ lạc quan không
bao giờ nhạt nhòa trong thơ Trúc Thanh Tâm.
Bây
giờ ta hãy Nghe Trúc Thanh Tâm diễn tả nỗi nhớ trong thơ:
Thủy Đài, hương thơm hơi thở
Thơ
ta dìu dặt hồn mưa
Em
treo đời ta nỗi nhớ
Để tình lơ lửng trăng khuya
(Thủy Đài Sơn)
Đọc bốn
câu thơ nầy ta thấy gì? Ta thấy nỗi nhớ của tác giả đang nằm trên Thủy Đài và ở
giữa trăng khuya. Ta thấy gì nữa? Thấy mưa dưới trăng đẹp và nên thơ như hồn
em. Tất cả khung cảnh đó đã làm cho "Thơ ta dìu dặt". Bốn câu thơ nầy
gợi cho ta là hình ảnh không gian bao la ôm ấp cả một tâm hồn thơ trong nỗi nhớ
nhung. Tâm hồn thơ nhớ nhung đó không đắng cay, không rên rỉ mà thành thơ
"dìu dặt trong hồn mưa". Ở đây tác giả đồng hóa mưa và trăng khuya,
biến không gian như có hồn, nhân cách hóa không gian ở Thủy Đài có hơi thở thơm
hương. Đọc bốn câu thơ nầy tôi liên tưởng đến hai câu thơ "Trước lầu Ngưng Bích
khóa xuân/ Vẽ non xa tấm trăng gần ở chung" trong Thúy Kiều. Hai khung
cảnh xưa và nay đều giống nhau ở chỗ bầu trời cao rộng treo nỗi nhớ và nỗi nhớ trong
lòng tỏa ra mênh mông. Như thế thơ đã nhập tâm hồn người vào vũ trụ và biến nỗi
đau thành cái đẹp giữa khuya.
Để
tả người con gái mình yêu, Trúc Thanh Tâm đã viết:
Em thần tiên áo lụa
Anh nắng ấm phía vườn
Trái tình em chín mọng
Hương tỏa, lòng anh thơm
(Đầu Mùa)
Ta
thấy em ở đây không cao sang, không làm cho chim sa cá lặn, mà em ở đây được
đồng hóa với vườn cây. Cách miêu tả nầy không cho ta thấy em mà chỉ thấy vườn
cây thì biết cả tâm hồn em và nhan sắc của em. Hãy đọc bốn câu thơ trong Áo lụa
Hà Đông của Nguyên Sa "Nắng Sài Gòn em đi mà chợt mát/ Bởi vì em mặc áo
lụa Hà Đông/ Anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng/ Thơ của anh vẫn còn nguyên lụa
trắng" rồi đọc tiếp " Em thần tiên áo lụa/ Anh nắng ấm phía vườn/ Trái
tình em chín mọng/ Hương tỏa, lòng anh thơm" thơ của Trúc
Thanh Tâm, ta sẽ thấy rằng hai thiếu nữ nầy cùng mặc áo lụa mà cốt cách khác
nhau xa. Cô gái của Nguyên Sa thì vô cùng đài các, tà áo lụa che cả bầu trời
Sài Gòn. Ngược lại, cô gái của Trúc Thanh Tâm chỉ là hương thơm lan tỏa trong
khu vườn. Trúc Thanh Tâm phát họa người mình yêu rất bình thường nhưng ấm ấp,
thơm tho và trái tim thùy mị, nghĩa là Trúc Thanh Tâm vẽ cả nhan sắc và vẽ cả
tâm hồn cô gái. Tất cả hương hoa và sắc đẹp ấy, nhà thơ thổi vào tâm hồn người
đọc chỉ bằng duy nhất một câu ngắn gọn: "Hương
tỏa, lòng anh thơm".
Trên đây người viết chỉ sơ
lược qua nỗi nhớ của Trúc Thanh Tâm trong thơ tình. Trước khi bước qua nỗi đau
trong thơ tình Trúc Thanh Tâm xin lướt qua niềm vui trong thơ tình của tác giả.
Xin đọc bốn câu thơ sau đây:
Một đàn bướm trắng túa ra
Anh như ngộp giữa hương hoa
cuộc đời
Nắng soi mắt nhỏ tuyệt vời
Anh như đọc được những lời
hồn nhiên
(Áo em trắng quá ngày xưa)
Hình
ảnh tan trường được dựng lên như bầy tiên với tác giả là Từ Thức ngày nay. Cái
cảnh đón em trước cổng trường thì đã có trăm vạn nhà thơ viết rồi, khác chăng
là ở đây Trúc Thanh Tâm dùng chữ "bướm trắng" thay vì chữ "áo
trắng" như đã thường dùng. Khác chăng là nhà thơ dùng chữ "hương cuộc
đời" thay vì "hương hoa của em". Câu thơ như tả một bầy tiên ùa
ra cùng thi sĩ. Thế rồi bầy tiên biến mất để lại một người cho "Nắng
soi mắt nhỏ tuyệt vời" để "Anh như đọc được những lời hồn nhiên".
Hai câu thơ trên là sự vỡ òa trong khung vui vẻ, hai câu thơ dưới là niềm vui
cô đọng lại giữa hai người. Anh không tự nhìn thấy mắt em mà "nắng
soi" cho anh nhìn thấy mắt em. Nắng trong mắt em thì ánh sáng long lanh
thêm, cái nhìn ấm áp hơn và sự tuyệt vời tăng lên đến độ "Anh như đọc được những
lời hồn nhiên". Ở đây em nói bằng mắt, anh đọc lời hồn nhiên của em
trong mắt của em.
Lời
thơ bình dị, ý thơ như bao nhiêu người đã viết. Tuy nhiên, sự tinh tế có sẵn
trong tâm hồn làm cho tác giả chỉ cần phóng bút thay đổi một đôi từ thì chẳng
khác chi người họa sĩ phóng bút cho bức tranh rồng nằm trở thành rồng bay trước
mắt.
Bây giờ hãy nói đến thơ tình
đau khổ của Trúc Thanh Tâm:
Mắt xưa một thời mộng mị
Hẹn hò đêm với nhớ mong
Thời
gian như từng giọt lệ
Rớt mưa bong bóng phập phồng
Cánh
diều lửng lơ lưng gió
Xanh trời mây xót xa đưa
Trăm năm rồi ngàn năm nữa
Nỗi đau cuộc sống bây giờ
( Tình gởi xa xăm)
"Mắt xưa" đi đôi với "mộng mị". "Hẹn hò" đi đôi
với "nhớ mong", "Thời gian" đi đôi với "giọt lệ",
và tất cả trở thành "Rớt mưa bong bóng phập phồng". Hư không, hư
không và hư không. Tất cả tình yêu trở thành hư không, tuy chưa vỡ ra tan nát
nhưng cũng chỉ là bong bóng phập phồng. Bởi vì tác giả luôn luôn "Trăm năm
mộng gởi vào mơ ước" nên không đành để cho bong bóng vỡ đi, nhưng rồi bọt
nước thì cũng sẽ tan ra. Giọt lệ đã có ở trong thơ tác giả. Giọt lệ ở trong
giọt thời gian nghĩa là nỗi buồn triền miên bất tận. Cái nỗi buồn thiên thu bất
tận của Trúc Thanh Tâm đẹp làm sao, nó là "Cánh
diều lửng lơ lưng gió/ Xanh trời mây xót xa đưa". Trúc Thanh
Tâm lồng cái đẹp vào trong mọi hoàn cảnh. Cái đẹp ở trong mọi ngóc ngách của
tâm hồn thi sĩ và tánh lãng mạn làm cho hương hoa của cái đẹp bay cao, tỏa ra
giữa trời mây và tồn tại giữa không gian.
Ta
hãy đọc tiếp một vài câu thơ trong vườn thơ vô cùng lãng mạn của Trúc Thanh
Tâm:
Thời gian đã
chết mùa trăng mật
Ngàn
năm mỏng mảnh dáng thu phai
Đêm nay mưa tạt bên hiên nhớ
Đọng lại hồn ta tiếng thở
dài
Trong ngăn kéo còn đầy
kỷ niệm
Em xa xôi, bỏ ngõ khung trời
Tình trắng
trong nhau, tình chết vội
Người mang thương nhớ đã đi
xa
Người về ôm ấp chân mưa đỏ
Khóc lá tình xanh rụng xuống
mồ
Ngàn ước mơ chùn, mi khép lại
Như triền đau khổ dựng bên
trong
Máu tim dang dở câu tình sử
Tình trắng trong nhau, trắng
cả lòng
(Một cánh hoa xưa đã rụng rồi)
Tóm
lại, thơ tình thì ai cũng viết, nhưng viết thơ tình như Trúc Thanh Tâm thì cũng
khó ai viết được. Trúc Thanh Tâm có một phong cách thư thái trong thơ tình,
giống như cô gái khi cười đã đẹp mà khi khóc lại đẹp hơn. Đọc thơ tình của Trúc
Thanh Tâm ta cảm nhận được hoàn toàn sự thổn thức của thi nhân. Song song theo
đó một niềm hoan lạc cũng bao phủ hồn ta, bởi thi tứ đượm đầy hương của sự rung
động tinh tế ở tâm hồn. Sự rung động đó trong thơ quyến luyến cả đất trời khiến
hồn ta êm dịu .
C.T (Đà Nẵng)
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét