Hồi
nhỏ, nhà nghèo quá đỗi. Mỗi ngày ba phải còng lưng trên chiếc xích lô làm thân
gà trống nuôi đàn con năm đứa. Gia đình vào thời điểm ấy rất chi là hoàn cảnh
mình không tiện kể. Chỉ nhớ mỗi cái chảo nhôm nhỏ móp méo được ba chế vô miếng
nước mắm, một ít đường và bột ngọt rồi kho cạn lại làm món mặn ăn với cơm.
Năm
chị em chúng tôi mỗi đứa một tô cơm trắng, năm cái muỗng quẹt lấy quẹt để. Món
nước mắm kho khô kẹo kẹo mới ngon làm sao. Vừa ăn vừa hít hà, có đứa buông tô
cơm, lấy tay quẹt mồ hôi hột ngang trán, có đứa kéo áo lau mũi... Đó là món ăn
đơn giản và ngon lành nhất đối với gia đình chúng tôi khi bé.
Kho
nước mắm với chút đường, chút bột ngọt, chút tiêu xay và vài miếng tép mỡ là đã
ngon đáo để. Hồi đó dùng bếp củi nên sau
khi nấu cơm chín, ba tận dụng chút than còn sót lại để bắc chảo nước mắm lên
kho. Tôi nhớ rất rõ vào thời đó chỉ cần cầm chén chạy ra quán tạp hóa đầu ngõ
mua một chén nước mắm đầy, vừa bưng về vừa chấm ngón tay vào nếm thử. Vị mằn mặn
của muối và mùi nước mắm không được thơm như các loại nước mắm bây giờ. Bắc chảo
lên bếp than, ba tôi đổ nửa chén nước mắm vào, cho ít đường, ít bột ngọt, ít
tiêu…Hôm nào mỡ nước gần hết, ba tôi
nghiêng lọ vét vài miếng tép mỡ vàng rộm cho vô chảo kho quẹt. Lửa than vừa tàn
lụi cũng là lúc chảo kho quẹt sánh lại, chung quanh rìa chảo lớp nước mắm bốc
hơi bám vào đặc cứng, ở giữa chảo nước mắm sủi bọt tạo thành những ván rỗ tròn.
Mùi nước mắm kho bay khắp gian bếp nhỏ. Ở đó, trên bộ vạt tre ọp ẹp được đặt cạnh
bếp, năm chị em chúng tôi mỗi đứa tay bưng một tô cơm trắng, tay kia cầm một
chiếc muỗng và…chờ.
Vào
những ngày mưa dầm, mưa lê thê. Một bữa cơm trắng , cá kho đối với ba là cả vấn
đề nan giải vì năm đứa con nheo nhóc ở tuổi ăn tuổi học. Mẹ tôi đi biệt không về
nữa. Ba đợi chờ mòn mỏi rồi cũng thôi. Hôm nào gặp mối lớn thì trưa ba tôi về sớm,
bên hông xe ba treo tòn teng con cá hồng biển còn duy nhất phần đầu và bộ
xương. Đó là món ăn sang trọng nhất chúng tôi có được. Cá hồng biển nấu canh
ngót, nồi canh “giàu có” mênh mông như đại dương. Ba vừa quệt mồ hôi trán vừa
cười: “Ba tập cho mấy đứa biết thế nào là canh đại dương, hồi đó đi bộ đội bên
Campuchia ba ăn canh đại dương còn mênh mông hơn như vậy”. Rồi chao trắng dầm ớt
cay, rồi trứng vịt muối luộc, trứng chiên mặn, có hôm chỉ là chén muối sả được
đâm chung với ớt, vắt miếng chanh cho chua chua rồi trộn đều, món này ăn cũng bắt
cơm lắm…Những bữa cơm tuềnh toàng ngày bé đã nuôi dưỡng tâm hồn tôi đến tận bây
giờ. Và nhờ thế, “kho tàng” về các món ăn dân dã đã luôn đầy ăm ắp trong tâm hồn
người làm bếp như tôi.
Bây giờ kho quẹt "lên sàn" rồi. Vào
nhà hàng, quán ăn gọi một dĩa cơm cháy và kho quẹt coi như là mình sành ăn, biết
chọn món "đặc sản" đặc sệt chất quê. Kho quẹt bây giờ được kho bằng
thịt ba chỉ cắt nhỏ và tôm khô, rưới miếng mỡ nước, rắc chút tiêu sọ được đập dập
và một tép tỏi nguyên, vài trái ớt hiểm, vài cọng rau răm. Gọi kèm theo kho quẹt
một dĩa rau củ luộc gồm có bầu, bí, khổ qua, củ cải, củ su hào, rau lang, rau
muống luộc chín. Cứ hăm hở quẹt vào cái tộ sứ được tráng men kỹ lưỡng mà chạnh
lòng nhớ ngày xưa bưng chén ra tiệm mua vài trăm đồng nước mắm….
Có
thể vì mình đã lớn lên từ những giọt mồ hôi của ba, lớn lên từ những bữa cơm
cháy, kho quẹt mà dư vị của nó đã ăn sâu vào huyết quản, cho nên cuộc sống sau
này có đủ đầy mình vẫn thấy thèm, thấy nhớ cái chảo nhôm móp méo, sứt quai được
chế nước mắm kho cạn rồi múc một tô cơm trắng, ngồi bệt xuống ngạch cửa và...quẹt.
V.T.N.P
Mời người viết và anh Duyên về Bình Định chơi, tôi sẽ đãi món rau lang luộc chấm mắm cua. Ngon tuyệt!
Trả lờiXóaKho quẹt rồi rau lang luộc chấm mắm cua, chỉ mới nghe thì đã khoái, huống hồ về quê mùa trời lạnh mà có 2 món này thì đúng là tuyệt! Mai HD có mặt ở Bình Định, sẽ ghé thăm anh.
Trả lờiXóaĐể anh Duyên thay mặt em ăn hết món rau lang luộc chấm măm cua rồi về kể lại cho em nghe là được rồi hihihi
Trả lờiXóaAnh Duyên chon tấm hình ưng ý ghê hihihi
Trả lờiXóaĐọc tạp bút “KHO QUẸT…” của VTNP đọng đầy cái tình yêu thương của người cha “gà trống “nuôi 5 đứa con nhỏ” trong hoàn cảnh mẹ bỏ nhưng tràn ngập tình thương thật cảm động !
Trả lờiXóaCái tình bằng “cơm trắng kho quẹt” đã để lại sâu sắc trong lòng người viết cả một bầu trời ước mơ và hình ảnh người cha yêu thương lai láng…
Chúc VTNP luôn vui và có nhiều sáng tác hay !
Em cảm ơn góp ý của nguyen Ngoc tho ạ!
Trả lờiXóaEm ơi, bài viết đọc cảm động lắm. Đọc xong chị bỗng thèm kho quet. Chắc mai chị làm đó. Món này ngày xưa nhà chị cũng ưa thích lắm. Một mình mẹ chị nuôi 6 miệng ăn mà. Nên ...kho quẹt hoài luôn. Thế nhưng đó lại là món của kỷ niệm thân thương. Chị chúc em luôn hạnh phúc nhe.
Trả lờiXóaTạp bút của VTNP là một cảm xúc rất thật. Hồi đó, nhà nghèo, người cha:"phải còng lưng trên chiếc xích lô làm thân gà trống nuôi đàn con năm đứa" nên phải ăn cơn với mắm quẹt. Còn bây giờ, đại gia vào nhà hàng gọi món mắm quẹt, món ăn đặc sản "đặc sệt chất quê". Mọi sự đổi thay có gì là lạ phải không NP? Cám ơn VTNP đã có bài viết nhiều cảm xúc, làm mình cũng nhớ lại một thời ba mình cũng gà trống nuôi năm đứa con. Chúc an vui.
Trả lờiXóaCảm ơn tác giả, cảm ơn NHD đã mở ra mục này để có những bài viết nhẹ nhàng mà nặng tình người...
Trả lờiXóaChúc VTNP có nhiều sáng tác hay.
Một bài viết giản di, nặng tình quê nhà sao mà gây cảm xúc nhiều cho người đọc thế!
Trả lờiXóaCảm ơn tác giả VTNP với bài viết rất xúc động!
NP cảm ơn các anh chị, bạn bè đẽ cảm nhận, sẻ chia với NP cản xúc dung dị này ạ
Trả lờiXóa