Bên
nhà rặng tre già xào xạc theo tiếng gió! Nắng dội xuống oi ả của buổi xế trưa,
con đúng đợi mẹ đi làm đồng về! Bỗng giật mình khi nhìn những giọt mồ hôi lăn
trên lưng áo mẹ, con nhanh chân mở cánh cổng tre kêu cọt kẹt.
Ngày
xưa mẹ kể con nghe trên con đường làng nhỏ đưa mẹ sang làm dâu nhà bố, không rõ
duyên cớ làm sao mà nước mắt của mẹ cứ chảy dài, thấm ướt hết chiếc khăn mùi
soa. Bộ dạng xấu hổ lúc đó của mẹ may được chiếc nón lá che bớt, nếu không mẹ đã
ngượng nghịu nhiều với bà con hai họ. Bố đã lựa đoạn tre già có thân, cành nối
nhau, gọt vót mắt thật sạch, lấy dây mây buộc vào cột chái nhà làm thành cái
móc để mẹ treo nón. Dẫu vui dẫu buồn, đời mẹ sống không thể thiếu hai chiếc nón
lá. Một chiếc mẹ để làm đồng, chợ búa; còn chiếc kia mẹ giành cho hỏi cưới, lễ
lạt. Mẹ nói: “Chiếc nón chính là phần thưởng tài hoa của người xưa tạo ra; là
ngọn nguồn tự tin của mẹ trên đời!”
Rồi
thuở còn bé bỏng ấy, cứ hễ mẹ ở nhà là hai chị em tôi lại lấy nón ra chơi trò
đi cấy đồng xa. Dẫu mặt mày bị nón lá che lấp vẫn sướng rơn lên, lon ton chạy khắp
thềm nhà như thể được lớn thêm vài tuổi. Nón lá của tuổi thơ tựa bầu trời yên
lành. Mẹ dành cho hai chiếc nón lá thật nhiều cử chỉ quý mến. Cứ chừng được tháng
mẹ lại quét lên hai mặt trong ngoài của chúng một lớp dầu bóng để giữ cho bề
mặt nón được bền hơn, mới hơn và lấp lánh hơn khi ở trên đầu mẹ. Khi nón không
vẹn nguyên nữa mẹ vẫn giữ lại cho bố đội đi cày. Tôi thích thú màu của chiếc
quai nón, có lẽ rằng chiếc quai nón là nơi thấm lưu giữ lại những giọt mồ hôi.
Những
con chớp xé ngang bầu trời, mưa bão bố đi vắng nhà, mái tranh tre lênh láng
nước dột. Mẹ đội nón lá vào, quờ quạng xắn ống quần, trèo thang lên tận nóc nhà
dùng mấy tấm ni-lon cũ rích chắn che chỗ hở. Giấc mơ của chúng tôi nhờ thế
không bị nước mưa nhỏ xuống làm cho sũng ướt. Bỗng dưng nhớ khi bình minh mới
ló rạng, mẹ đã sắp đâu vào đấy những bó mạ non vào hai đầu gióng để gánh ra
đồng. Bóng dáng mẹ với chiếc nón lá tảo tần bước thấp bước cao trên triền đê
năm nao vẫn tỏa lan xuống đời chúng tôi chất chứa yêu thương, ấm êm sớm
chiều...
Chỉ
bằng một chiếc nón lá thân thương!
Hoàng
Thị Nhã (Hải Dương)
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét