- Hình
như cậu thích tranh?
Luận
nhìn quanh xem câu hỏi ấy phát ra từ đâu, khi biết chắc là từ ông già bất động trên
chiếc xe lăn, Luận cúi đầu chào kính rồi nói:
- Vâng,
cháu có thích thật, nhưng… chỉ ngắm thôi chứ chưa hề mua một bức nào!
- Tại
sao?
- Tranh
giống như phụ nữ đẹp nhưng kiêu kỳ, muốn đến với họ thì phải có tiền, mà cháu
thì nghèo!
Một
tràng cười phát ra từ chiếc xe lăn. Âm thanh dòn dội vào các ngóc ngách của
quán vắng, làm Luận thấy rờn rợn.
- Sao
hả Bác?
-Hai
mươi hai năm trước tôi cũng nói câu này, nhưng là nói với một người phụ nữ.
Luận
rụt rè:
- Dạ…
Lại
im lặng, im lặng như mọi khi. Chỉ còn tiếng nhạc nhè nhẹ.
Hơn
sáu tháng nay, kể từ ngày ra tòa chia tay với người vợ gần mười lăm năm chung sống
không lấy gì làm hòa thuận, đều đau nhất của anh trong cuộc ly hôn này là không giành được quyền nuôi đứa con! Anh trở thành một kẻ độc thân ở tuổi bốn mươi ba! Luận chọn quán cà phê này trú thân, ngoài căn nhà trọ chật hẹp, cũng ấm cúng
vì nó thích hợp với mẫu người cô độc như anh. Quán này cũng thế, sâu, hẹp nhưng
ấm áp, vắng và nhiều tranh… Chủ quán, một thiếu phụ, chỉ xuất hiện khi có khách vào, pha cà phê xong là biến
mất, còn lại ông già bất động trên chiếc xe lăn, ngồi trầm tư như thế suốt
ngày, hiếm khi nghe ông nói gì, ông ở đó
như một pho tượng, khách vào, ra không hề nghĩ đến sự hiện hữu của ông!
Luận
cũng quen dần và cảm thấy những bức tranh trên tường ý nghĩa hơn cả sự tồn tại
im lìm đó!
Hôm
nay, pho tượng ấy đột ngột mở lời khi anh đang lơ đãng ngắm bức tranh chép lại
của Levitan, “Ngày nắng” treo gần cửa ra vào.
- Cậu
biết gì về hội họa?
-Dạ
hầu như không biết chút gì!
Lại
một tràng cười…
Luận
bối rối không vì kiến thức ít ỏi của mình mà vì câu hỏi đến từ một người mà anh
vừa mới đây thôi, cảm thấy thú vị, tò mò…
- Tôi
cũng đã nói như cậu!
- Với
ai ạ?
- Bà
ấy! Chủ nhật này cậu có đến đây không?
- Thưa..
ngày mai?
- Ngày
mai là chủ nhật rồi à? Tôi quên mất ngày tháng! Ừ, ngày mai cậu đến chứ?
- Dạ
vâng, cháu đến, buổi chiều được không
Bác?
- Được.
Lại
im lặng, một khoảng lặng mênh mông…
oOo
Người
đàn bà rời mắt khỏi giá vẽ, ngước mắt nhìn người khách vừa vào phòng:
- Ông
muốn mua tranh?
Người
khách trung niên bối rối:
- Tôi
muốn một bức sơn dầu, khoảng 0,7 mét - 0,9 mét.
- Vậy
là ông cần kích cỡ hơn tác giả và trường
phái?!
Người
đàn ông bối rối chưa biết nói gì thì
một câu hỏi tiếp, lạnh lùng:
- Ông
không thích hội họa?
-Thời
trẻ tôi có thích, nhưng chưa bao giờ có đủ tiền để mua một bức tranh nào!
Một
nụ cười thoảng nhẹ trên đôi môi người
phụ nữ:
- Thế
sao?!
- Bà
hỏi gì ạ?
- Như
vậy rồi ông không tìm hiểu gì về tranh,
về hội họa nữa ư?
- Vâng,
hoàn toàn không biết gì!
- Tôi
không nghĩ thế, ít ra thì ông biết thích
tranh sơn dầu…
Câu
nói như khuyến khích người đàn ông mạnh dạn thêm một chút:
- Tôi
thích tranh sơn dầu về tĩnh vật hoặc chân dung. Với tôi, màu sắc vẫn là chính.
Người
phụ nữ cười thành tiếng:
- Khó
cho ông rồi, những phòng chép tranh chỉ chép toàn tranh phong cảnh để dễ bán. Ông
có muốn đặt một bức theo ý mình không? Khá lâu mới lấy và giá tiền cũng cao hơn.
- Vâng, thế cũng được, tôi không vội, miễn là đẹp.
Người phụ nữ nhìn vào mắt ông. Đôi mắt buồn của
người đàn ông góa vợ mười sáu năm nay bỗng xuyến xao pha chút trìu mến, khiến người đàn bà bối rối, lãng tránh bằng
cách lật những bức tranh mẫu trong cuốn album dày cộm…
oOo
- Bức
tranh đầu tiên tôi đặt là một giỏ hoa, chép theo mẫu của Rachel Ruysch. Treo
đối diện cửa sổ thứ nhất đó.
Luận
nhìn theo hướng ông già vừa nói. Bức tranh vẽ giỏ hoa với màu nền tối, nhưng
những đóa hoa thì rực rỡ… trắng nhạt và hồng. Mặc dù treo đối diện, ngang với
cửa sổ, vẫn không sáng lên được bao nhiêu.
- Rồi
những bức kế tiếp… Tôi đến phòng tranh thường hơn.
- Những
bức tranh trong quán này đều do bà ấy vẽ, thưa bác?
-Ừ,
trong hơn một năm, bà ấy chỉ vẽ cho tôi. Bà ấy tự chọn mẫu, còn tôi, tôi thì chỉ cần được đến đó, ngồi xem bà
ấy vẽ.
- Bác
đã trở thành… người giàu?
- Tiền
bán căn nhà của tôi ở Đà Nẵng, mua lại căn nhà này, mở cái quán cho con
gái, tôi vẫn còn tiền để sống. Những bức
tranh chép bây giờ không còn là một cái gì quá cao để tôi không thể mua nổi. Nhưng cái chính là do… bà ấy vẽ. Ông già khoa tay quanh tường…Được mười một bức
thì bà ấy không vẽ nữa!
Luận
nhìn ông già định hỏi, nhưng gương mặt của ông già đã chìm trong một nỗi buồn
vừa ập đến sau câu nói. Quán như trống trải hơn, tối hơn và im lặng hơn…
Bên
ngoài cửa sổ, chiều xuống trên dàn hoa
pháo, nơi cánh cổng nhà bên cạnh.
Im
lặng , Luận nhìn vu vơ những bức tranh…
- Tôi
có chuyện phải về Đà Nẵng, mười hai ngày sau trở lại thì bà ấy đã chết, bà ấy
bị Ung thư đại tràng giai đoạn cuối trước khi tôi đến đó. Một căn nhà nhỏ trong
hẻm sâu, nơi đứa con trai đã có gia đình
ở cùng bà ấy. Cậu ta trao cho tôi một bức tranh:
- Mẹ
tôi bảo trao lại cho ông và dặn ông thay khung cho bức tranh.
Luận
bật hỏi và lập tức đưa mắt nhìn bức “Người đàn bà xa lạ" của Kramskoi treo đối diện:
- Bức
tranh nào ạ?
- Không
có ở đây, “Bà ấy” ở trong phòng của tôi. Khi thay khung, tôi thấy bức thư của
bà ấy.
Im
lặng lại bao trùm căn phòng, Luận nhìn
những bức tranh giờ như những mảng màu loang lỗ quanh tường, mắt anh
không tập trung được vào một chỗ nào. Khi
quay lại nhìn ông già, anh có cảm
giác như ông đã ngủ, đầu gục xuống lọt vào đôi vai gầy… Luận rụt rè đến bên tấm
thân bất động:
- Bác
có …khỏe …không ạ?
Ông
già ngẩng đầu nhìn Luận, gương mặt ông như nhão ra với những giọt nước mắt.
Tiếng nói của ông bất ngờ vang lên, rõ ràng, tương phản với vẻ yếu ớt của cơ
thể:
- Nếu
tôi trao toàn bộ tranh cho cậu, cậu có đồng ý không?
- Sao, bác không thích nữa à?
- Tôi
vẫn quý chúng như những đứa con, nhưng tôi phải vào Viện Dưỡng Lão!
- Ở
đâu ạ?
- Ở
Long Thành, tôi có cô em tu ở một ngôi chùa dưới ấy. “Viện mồ côi” thì đúng hơn.
- Thế
con gái bác, chị ấy?
- Tôi
làm khổ nó đủ rồi. Từ ngày bị tai biến, mười sáu năm nó phải chăm sóc tôi,
không nghĩ chi đến chuyện chồng con, nó trở thành gài già khi nào không hay!
Giờ nó gặp một Việt kiều góa vợ, tôi muốn nó xuất cảnh theo chồng.
oOo
Cuối
cùng thì chiếc xe chở hàng thuê cũng vào được con hẻm chật chội nơi căn phòng
trọ. Hai ngày bận rộn với việc tháo gở, đóng gói cẩn thận những bức tranh, Luận
ở trong tâm trạng ray rứt, mâu thuẫn. Phần thì xót xa với hoàn cảnh của ông
già, đàng khác, anh mừng vì bỗng dưng
lại có được những bức tranh… Nghĩ đến chuyện phải treo những bức tranh này lên
bức tường nham nhở của phòng trọ mà não lòng.
Không
nôn nóng với những bức đã thấy hàng ngày trong quán, anh hồi hộp dặt bức tranh “Người phụ nữ đợi chết”
lên bàn. Báu vật của ông già là bức chân dung một người phụ nữ trạc ngoại tứ
tuần, chính là người đã chép lại những bức tranh. Bức tranh thật đẹp, trong không gian dịu dịu của buổi xế chiêu, một gương mặt phụ nữ
trong chiếc mũ len màu nâu trùm kín đầu, bên khung cửa sổ, đôi tay
khoanh hờ hững, ánh sáng chếch tôn lên
chiếc mũi thanh tú. "Bà ấy đây sao!” Luận buột miệng không hoàn toàn là bởi nét
đẹp của người thiếu phụ mà do đôi mắt
buồn, đăm chiêu của người phụ nữ vẫn hài hòa được với đôi môi mỏng, mỉm cười như
khinh bạc thách thức.
Một
linh cảm mơ hồ đều gì đó thật buồn, thật xót xa ập đến trong tâm hồn Luận làm
anh xao xuyến lo âu khi chợt nhớ lại lời ông già:
- Tôi
đã “sống” với bà ấy hơn hai mươi năm. Giờ thì tôi không cần gì nữa, tôi vào
viện mồ côi nhưng rồi cũng sẻ không phiền ai… Bức thư vẫn ở đằng sau bức tranh.
Cậu cứ giữ lấy tất cả, tôi không nỡ đốt nó!
Luận
run run lật úp bức tranh, mở lưng tìm lá thư.Một tờ giấy gấp tư, như được dán vào khung vải:
Ngày… tháng… năm 1993.
Này, người đàn ông vô duyên!
Tôi đã nghĩ như thế từ khi gặp ông, cho đến lúc này, hơn một
năm và trong những ngày cuối cùng của
đời mình, khi những tế bào ung thư đã di căn và hủy hoại hầu hết các bộ phận
trong cơ thể, gây nên những cơn đau thật khủng khiếp! Tôi vẫn gọi ông như
thế. "người đàn ông vô duyên”.
Trước hết, tôi cảm ơn ông đã đi xa đúng lúc để tôi không
ray rứt vì sao không có ông bên cạnh, không ngóng đợi trông mong như những ngày
ông thỉnh thoảng bận việc, không đến phòng vẽ .
Tôi gọi ông là người đàn ông vô duyên
bởi: Ông đến và làm tôi xao lòng khi vừa phát hiên ra căn bệnh chết người một
tuần lễ. Tôi quyết định không phẫu thuật hay đều trị vì nó đã
ở giai đoạn cuối, có nghĩa là tôi không
còn sống được bao lâu!
Trong đôi mắt ông từ lần gặp đầu tiên
ấy, tôi đọc được một điều là Tôi sẽ yêu ông, và ngược lại.
Nhưng ông có thấy vô duyên không
khi không hề có đoạn kết trọn vẹn cho
cuộc tình này. Ông vẫn không biết gì, nhưng tôi, tôi biết sẽ phải xa ông khi
tình yêu vừa đến! Lẽ ra lúc này chính
tôi phải nhận lấy hai chữ “vô duyên” nhưng tôi vẫn gọi như
vậy, bởi nó mang nghĩa định mệnh cho cả hai chúng ta. Vâng, đó là một định
mệnh!
Bức tranh náy tôi vẽ cho người đàn ông
vô duyên của tôi, một bức tranh duy nhất tôi vẽ chứ không chép. Hai tháng sau
khi đã trải qua lo âu, sợ hãi tột cùng… Thật lạ, tôi lại trở nên bình thản, chấp
nhận ngày nó đến. Tôi đặt tên cho bức tranh là "Người thiếu phụ đợi chết”. Hãy
nhìn màu xám nhạt của bầu trời, ông sẽ thấy… Ông cũng cứ gọi như thế nhé.
Thông thường, người bị ung thư, đều trị
bằng phương pháp Hóa trị đều rụng hết tóc, tôi không hóa trị, nhưng tôi muốn ở trong tâm trạng thường trực đối mặt
với căn bệnh khi vẽ, chiếc mũ len trùm
kín đầu có làm ông hình dung được đều đó
không?!
Không biết lúc nào thì cái chết đến để
giải thoát cho tôi khỏi những cơn đau! Ôi, tôi tiếc biết mấy những phút giây
gần gũi bên ông, êm đềm quá, yên bình quá… sẽ không bao giờ có được nữa!
Đau quá!
Tôi… tôi… vĩnh biệt ông thôi…! Người đàn ông vô duyên.
Luận
vẫn cầm là thư trong tay, với lòng dạ bần thần. Anh muốn nhanh chóng tìm đến
ngôi chùa nào đó ở Long Thành, nói với ông già rằng anh sẽ thay con gái ông
chăm sóc ông, cùng ông sống với những tháng ngày còn lại với các bức tranh… Nhưng
anh vẫn ngồi bất động với hình ảnh ông già ở
nơi nào đó gục đầu thì thào: "Tôi, tôi đến
với bà đây, chờ nhé.”như rõ mồn một trong dầu anh!
Sài
Gòn, ngày 20 tháng 3 năm 2014
Trạch
An – Trần Hữu Hội
.jpg)
Một phong cách khác của Trần Hữu Hội, truyện viết rất hay!
Trả lờiXóaThân chào và cảm ơn bạn ND đã xem truyện . Mình vừa về định cư Sài gòn. Có lẽ hoàn cảnh sống nơi chốn này ảnh hưởng đến THH đó.Chúc mọi đều tốt lành nhé`.
XóaHình như những cuộc tình không có dấu chấm hết.
Trả lờiXóaHội viết ngắn nhưng không ngắn! Chúc tác giả vui khỏe và hạnh phúc!
Chào anh H. Chẩm. Khi tình yêu chấm hết thi thế gian này cũng thôi tồn tại phải không anh HC. Anh bình yên và sáng tác nhiều nhé.
Xóa