Lưu Quang Minh
Dì làm trong trường đã nhiều
năm. Chính xác là bao lâu thì bản thân dì không nhớ rõ lắm. Bốn, năm năm hoặc
nhiều hơn... Mà quan trọng gì chứ - dì nhủ thầm, chắc cũng chẳng ai màng nhớ đến
- cả tên của dì và cái công việc thầm lặng đều đặn lặp đi lặp lại ngày qua ngày
ấy.
Con trai dì
cũng học trong ngôi trường này. Năm nay nó học lớp năm - cuối cấp rồi. Trong
khi dì đang quét sân trường, dì vẫn có thể quan sát nó đang ngồi trong lớp học
kia, ngay sát cửa sổ lớp. Đang trong giờ học toán, cu cậu có vẻ lo ra, hướng mắt
từ chỗ bảng đen chuyển sang ngoài sân trường, nơi tiếng chổi của dì đang rộn
lên xáo xác.Trông thấy má, nó cười vẫy tay. Dì lắc đầu, chỉ tay về hướng bảng,
ý bảo nó tập trung vào. Nó gật đầu rồi quay lại tư thế ngồi ngay ngắn.
Cả gia tài
bé nhỏ của dì đấy. Không có nó, chẳng biết dì sẽ phải bám víu vào đâu giữa cuộc
đời này. Chồng của dì qua đời sau một tai nạn ngoài công trường. Ông rơi từ tầng
năm xuống đất trong một giây bất cẩn không thể nào hiểu được. Mới tối qua ông
còn dúi tháng lương vào tay vợ, lòng đầy khấp khởi dù công việc phần nhiều vất
vả. Rồi chỉ ngay hôm sau dì chẳng bao giờ còn được thấy lại nụ cười hiền khô của
chồng nữa. Nụ cười mà sau này in hệt trên khuôn diện của con trai dì, mỗi khi về
nhà khoe má một điểm mười tươi rói vừa nhận được.
Gom đám lá
cây vào một chỗ xong xuôi, dì đưa tay quệt mồ hôi đọng trên vầng trán hằn in khá
nhiều vết dấu của những lắng lo để lại. Sân trường lúc này đã sạch sẽ hơn hẳn
sau giờ ra chơi ban nãy. Ngày nào cũng vậy, kết thúc giờ ra chơi thường là cả một
“chiến trường” chờ đợi dì ra tay. Đa phần rác đến từ bữa sáng của học trò với đủ
loại bao ni-lông, hộp xốp, ly nhựa… Nói là nói thế chứ kể ra thì học trò bây giờ
có ý thức hơn nhờ được thầy cô thường xuyên nhắc nhở, ăn uống xong đa số chúng đều
biết gom lại bỏ vào thùng rác. Công việc của dì nhờ vậy cũng đỡ cực hơn, dù vẫn
có những rác rến vô tình bị “bỏ quên” ở đâu đó cần tay dì thu dọn.
Quét sân
xong, dì vào toa-lét tiếp tục dọn dẹp.
Toa-lét luôn chiếm của dì một lượng
lớn thời gian để vệ sinh cho nó. Cũng chỉ có dì là nắm rõ mọi ngóc ngách của cái
chốn thường luôn trong tình trạng bốc mùi hôi hám này.
Đeo khẩu trang rồi găng tay cao
su vào, dì đã sẵn sàng cho “trận chiến” kế tiếp với dơ bẩn và đám vi khuẩn đang
rình mò khắp nơi. Một tay dì cầm lọ nước tẩy rửa, tay kia vớ lấy cây lau nhà.
Trông dì, cảm giác khá giống trong quảng cáo nước tẩy rửa trên ti-vi vẫn hay chiếu trước
chương trình phim hoạt hình ngày nào thằng con trai dì cũng phải xem xong mới chịu
ngồi vào bàn học. Trong quảng cáo đó, một bà mẹ nhờ sự trợ giúp của nước tẩy rửa
đa năng thần kỳ đã tiêu diệt sạch sẽ đám vi khuẩn đang âm mưu lây lan bệnh tật
cho gia đình bé nhỏ của bà.
Dì lắc đầu khi nhớ đến mẩu quảng
cáo buồn cười ấy. Sự thật làm gì được như trong quảng cáo: đánh bay mọi vết bẩn
chỉ cần một lần lau. Thần kỳ vậy thì dì đâu cần phải nhọc công chùi đi chùi lại
kỹ càng sàn nhà thế này.
Đẩy cửa một buồng vệ sinh dòm vào
bồn cầu, dì vốn đã biết ngay kết quả trong đó.
“Lại có đứa đi xong quên dội…” –
Dì thở dài ngao ngán.
Chuyện thế này vẫn thường xuyên xảy
ra như cơm bữa nhưng chẳng ai hay biết ngoại trừ dì.
Mặt trời đứng bóng rọi những tia
nắng gắt chói chang thẳng xuống đầu hai má con. Dì chở thằng con trai trên chiếc
xe cub cũ kỹ về nhà cơm nước nghỉ ngơi để buổi chiều ở nhà học bài, còn dì lại
tiếp tục lên trường với công việc. Phòng trọ của hai má con cách trường không
xa lắm, chỉ một chốc là đến nơi.
“Rửa mặt rửa tay rồi ăn cơm,
con.”
Dì bới cơm ra chén từ nồi cơm điện
dì đặt từ lúc sáng trước khi đi làm, trưa về là chỉ việc ăn. Mâm cơm gọn gàng
đơn sơ chỉ có con cá chiên, dĩa rau muống luộc. Hai má con tranh thủ ăn nhanh
còn chợp mắt được một chút.
“Ăn nhiều vào, có sức mà học, con
trai…”
Mỉm cười, dì xoa đầu nó. Nhanh
quá, mới ngày nào còn đỏ hỏn mà giờ đã lớn từng này… Dì cố gắng làm lụng, sớm tối
vất vả tất cả cũng là vì nó, chỉ để lo cho một mình nó thôi.
Hai má con
ăn xong, dì rửa chén đũa trong khi thằng con trai vào buồng nằm nghỉ để chiều
còn ôn bài.
Xong xuôi,
dì ngả lưng một chốc rồi lại dậy chuẩn bị lên trường.
“Má đi
nghen con trai, ở nhà ôn bài nhớ để ý cửa nẻo…”
Tiếng trống báo hiệu vào lớp đầu
giờ chiều vang lên. Sân trường lúc trước còn ồn ào nhốn nháo, lúc sau đã trở lại
vẻ im ắng vốn có của nó khi học trò đều đã vào lớp ổn định.
Dì xách xô nước cùng cây lau nhà
đặt ở góc hành lang phòng học để vệ sinh. Tiếng giảng bài truyền cảm của cô
giáo vọng ra từ trong lớp, dì đã được nghe đi nghe lại không biết bao nhiêu lần.
Nếu để tâm, có khi dì đã nằm lòng bài thơ cô đang phân tích ấy. Nhưng những ô gạch
trên sàn hành lang mới là điều dì thân thuộc nhất - chẳng ai biết rõ hơn.
Nhúng cây lau nhà vào xô, dì tiếp
tục lau qua hành lang lớp khác. Lần này là giọng của thầy, kèm theo tiếng ê a lặp
lại từng từ tiếng Anh của đám học trò. Thật tình là dì nghe mãi vẫn không hiểu.
Dù vậy, dì biết bây giờ ngoại ngữ quan trọng lắm. Nếu có tiền, dì cũng sẽ cho
con trai học ở trung tâm ngoại ngữ ở ngoài. Nhưng bây giờ chưa có điều kiện…
Không! Có khó khăn thế nào, thằng
bé cũng phải được học hành tới nơi tới chốn. Cả dì và chồng ngày trước chuyện học
đều dở dang. Tất cả cũng vì cái nghèo. Mà không được học, nó lại càng đeo bám. Đến
con trai mình phải khác – dì quả quyết.
Loáng cái dì đã lau xong hành
lang. Nhúng cây lau nhà vào lại xô nước dơ, dì xách nó vào lại nhà vệ sinh để xả.
Còn thêm mấy cái lầu nữa mới xong việc…
Mồ hôi ướt đẫm lưng áo dì. Hành
lang lầu một như kéo dài ra hun hút. Đẩy cây lau nhà đi mãi đi mãi, những giọng
đọc tiếng giảng bài vẫn thoang thoảng bên tai dì như cổ vũ tiếp sức. Cố lên! Cố
lên! Trong đầu dì, hình ảnh thằng con trai đang chăm chú học bài ở nhà đợi dì về
hiện ra xua tan bớt phần nào nhọc mệt nơi đôi vai gầy gò.
Tan học, dì vào từng lớp quét phòng rồi đem
thùng rác đi đổ. Học trò giờ này đã ra về hết, trả lại những dãy lớp học lặng lẽ
yên ắng như buổi sáng sớm trước tiếng trống trường. Dì cần quét dọn, thu gom
rác lại bây giờ để ngày mai chỉ việc vào lau chùi lớp từ lúc còn tinh mơ.
Bao giờ
cũng vậy, hết buổi học là thùng rác ở góc lớp đã đầy ứ đủ loại giấy, bịch
ni-lông, ly nhựa…
Dì còn phải
khua trong từng hộc bàn những rác rến đám học trò vô ý “quên” bỏ vào thùng. Lắm
khi chúng còn nhiều hơn cả số đã nằm yên vị trong thùng rác lúc này.
Tay dì chợt
chạm đến một vật nằng nặng.
Dì nắm lấy
vật ấy lôi từ trong hộc ra.
Một vật
hình chữ nhật bằng kim loại có màn hình màu đen nằm gọn gàng trong tay dì.
Trông có vẻ đắt tiền – dì nghĩ.
Lâu lâu, dì
cũng hay nhặt được những thứ kiểu thế này học trò bỏ quên trong ngăn bàn. Có
khi là điện thoại di động – dì biết vì có phím số. Khi thì máy chụp hình kỹ thuật
số - cũng dễ dàng nhận ra được ống kính của nó.
Nhưng vật
này thì lần đầu tiên dì nhìn thấy. Dì lật qua mặt sau bằng kim loại, chỉ thấy
dòng chữ to “iPod” cùng hình dạng giống quả táo in trên đó.
Chắc là điện
thoại đắt tiền…
Học trò bây
giờ mới nhỏ xíu đã được ba má cho xài những thứ thế này. Nhà khá giả, họ muốn
lo cho con cái thế nào cũng được... Chẳng bù cho con trai dì, muốn mua cho nó
cái áo mới cũng phải đắn đo suy nghĩ nhiều ngày.
Một nỗi buồn
dâng lên trong lòng như cuốn lấy dì, khiến mắt dì hoen đi, nhìn cái “điện thoại”
cũng không còn rõ nữa.
Bán cái này
đi chắc là được nhiều tiền lắm. Có thể mua thêm áo mới cho con trai, sắm thêm tập
vở, hay nhiều món ngon nó chưa bao giờ được một lần thưởng thức…
Không!
Không được! Dì lắc đầu, xua tan cái ý định chỉ vừa chớm nảy sinh ấy.
Nếu bán nó
đi thật, dì cũng bán luôn cả cái khác còn quý giá hơn.
Cái không
thể thấy được, nằm sâu bên trong dì…
“Có đứa học
trò bỏ quên đồ ở lớp 4A3, em gửi lại anh.”
“Ừ, cảm ơn
cô, để tôi ghi vào sổ kẻo quên mất…”
“Vâng, thôi
em về nhé, còn phải lo cơm nước cho cháu…”
“Ừ, đi cẩn
thận. Tôi cũng về đây…”
Dắt xe ra cổng
trường, trời đã tối mịt. Xe cộ ngoài đường tấp nập thi nhau lên đèn.
Lòng dì nhẹ
nhàng khi nghĩ đến bữa cơm tối ấm áp của hai má con chốc nữa.
6/2014
L.Q.M (TP. HCM)
.jpg)
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét