Minh họa: Trà My
Xa
quê nhiều năm, lâu rồi không được nghe mùi khói đốt đồng, không còn những chiều
cùng đám bạn chăn trâu nằm giữa ruộng cạn, nhìn lên trời những cánh diều bay
tít trên cao mà tận hưởng cảm giác yên bình của đồng quê những ngày vào hạ.
Tháng 5 về, nghe nhớ khói rơm rạ bâng khuâng…
Tháng 5, mùa thu hoạch lúa quê tôi đã
xong, cánh đồng trước làng chỉ còn trơ gốc rạ và những đụn rơm khô. Nhớ những
chiều tắt nắng, tôi cùng đám bạn chăn trâu ngoài đồng hay theo các bác trong
làng đi đốt rơm. Ở làng tôi, rơm khô một phần được mang về nhà chất thành cây
dành làm thức ăn cho trâu bò vào mùa mưa, một phần được đốt làm tro cho tốt đất
vào vụ sau. Hồi ấy các bác hay bảo, cây lúa nuôi người quê mình, từ hạt thóc,
cọng rơm cho đến cả gốc rạ. Hồi ấy bọn tôi đi theo đốt rơm chỉ để tìm niềm vui
mà đâu có biết, đến cả khi cháy đi rồi cây lúa vẫn có ích cho người.
Những chiều tháng 5 làng tôi yên bình đến
lạ. Mặt trời khuất xa xa nơi mấy ngọn đồi, chỉ còn lại những tia nắng hanh hao
vàng vọt. Trên cánh đồng, những làn khói trắng êm đềm nhẹ tỏa, mùi rơm rạ với
mùi bùn đất cháy hòa quyện thành một thứ hương đồng quê rất riêng. Tuổi thơ tôi
đã đi qua bằng những chiều yên ả như thế. Bên đàn trâu thong dong gặm cỏ, bên
cánh diều chấp chới bay cao và những đợt khói rơm nhẹ lan theo gió, tôi và đám
bạn đi qua một thời đầu trần chân đất mà quên cả tháng ngày.
Những chiều đi đốt rơm đồng với bọn tôi
là những chiều không gì vui bằng. Bỏ cánh diều nằm chỏng chơ nơi mé bờ ruộng,
có đôi khi bỏ quên cả đàn trâu đi ăn lúa làng bên, bọn tôi theo mấy bác trong
xóm đi dồn rơm lại đốt. Ngọn lửa được nhóm lên, tiếng rơm cháy xì xèo nghe sao
mà vui tai. Khói trắng lên nhiều khi làm cay mắt mà hương rơm rạ cháy cứ nghe ở
mũi ngạt ngào. Có lẽ đã quen với những chiều đốt rơm như thế mà mùi khói đồng
sao vẫn cứ thấy thân thuộc. Hít một hơi khói đồng nghe cay cay sống mũi để đến
bây giờ cứ vương vấn mãi hương ruộng đồng. Tháng 5 về có đôi lúc chợt nghe
thoảng một mùi hương khói nhớ…
Vui nhất là những lần đi nhặt cốm. Hạt
thóc còn sót lại ở cọng rơm khi cháy sẽ nổ thành bỏng mà đám bạn của tôi hay
gọi bằng cái tên thân thương là hạt cốm. Rơm khô cháy nhanh, chỉ cần một đợt
gió thổi qua là cả một ruộng rơm khô trong phút chốc chỉ còn lại tro lấm tấm.
Tro rơm mau nguội nên cháy xong một lúc là có thể bước vào tìm cốm. Hạt lúa khô
nghe nóng là bong ra thành bỏng trắng nên rất dễ nhận ra. Ngày nhỏ bọn tôi cứ
lê la khắp đồng đi nhặt cốm mỗi chiều như thế. Nhặt xong, đứa được một túi áo
đầy, đứa thì được nửa nón, cả bọn mang ra ngồi giữa ruộng mà chia nhau. Nhai
một hạt cốm, nghe cái thơm thảo của ruộng đồng thấm trên đầu lưỡi, tay chân đầy
nhọ mà mặt ai cũng rạng rỡ cười. Tuổi thơ tràn ngập niềm vui, tôi sẽ nhớ mãi
nhiều chiều đi đốt rơm, nhặt cốm như thế.
Đã lâu rồi không trở lại quê xưa, không
về lại với những chiều đốt rơm ngày bé. Những mùa hạ cứ nối tiếp nhau, tất tả
nơi thị thành để rồi một chiều ngoảnh đầu nhìn lại, tuổi thơ đã qua mất lâu
rồi. Tháng 5 về, chợt nghe thương nhớ, thoáng bên mình hương cốm thơm thơm lấm
láp tro rơm của thuở ngày xưa…
P.T.V (ĐH Quy Nhơn)
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét