Chị ít hơn tôi những bốn tuổi, hồi tôi mới
đỗ đại học thì bố mẹ gọi về lo cưới vợ cho anh trai. Chị dâu tương lai nhìn
tôi, mặt cúi gầm, thẹn thùng, mới đầu còn chào tôi bằng anh xưng em, sau lấy
anh tôi, thành người một nhà mới đổi cách xưng hô cho đúng mực. Tôi đi học muộn
so với bạn bè, học xong phổ thông lại đi làm thuê vài ba năm mới đi thi đại
học. Nên nhẽ ra đến cái tuổi lấy vợ, sinh con rồi mà vẫn mãi đũng quần trên ghế
giảng đường, mỗi tháng vẫn về nhà ngửa tay xin tiền mẹ. Đôi lúc nghĩ thấy mình
vô dụng mà buồn…
Chị dâu không được học hành đến nơi đến
chốn, con một cụ thầy lang nghèo, chỉ bốc thuốc làm phúc mà không lấy tiền. Chị
dâu tôi mồ côi mẹ từ lúc nhỏ nên sớm phải tảo tần, nuôi cha, chăm nom hai đứa
em gái và coi sóc nhà cửa những hôm cha chị lên rừng hái thuốc dài ngày. Cả
làng ai cũng bảo, sau này con trai nhà ai lấy được con gái ông thầy lang là
phúc cả một đời, ai ngờ cái phúc ấy lại thuộc về gia đình tôi. Từ khi về làm
dâu, chị giúp mẹ quán xuyến mọi công việc đồng áng đến công việc lớn nhỏ trong
nhà, chỗ nào cũng thấy bàn tay khéo léo của chị dù không phải là con dâu cả. Mẹ
tôi mừng vui ra mặt, đi đâu, gặp ai cũng khoe:
- Con dâu tôi đấy, lấy thằng Hà nhà tôi, nó
con nhà nghèo nhưng lại đẹp người, đẹp nết.
Những lúc ấy chị lại thẹn thùng em sau lưng
mẹ, đôi gò má ửng hồng, tóc đen, mắt láy. Chị dâu tôi mười tám, lấy chồng,
ruộng nương vất vả nhưng con gái cả làng vẫn chẳng ai đẹp bằng. Ông anh tôi yêu
vợ nhưng khô khan, cục tính, đôi lúc quát mắng chị những việc không đâu. Mỗi
lần đi học về, thấy vậy tôi đùa:
- Lo mà giữ vợ đi, chị dâu em vừa đẹp vừa
giỏi giang thế, anh mà cứ quát mắng là mất vợ có ngày.
Ông anh tôi lại gãi đầu cười khì khì bảo:
- Thách đứa nào cướp được vợ thằng Hà này
nhé. Có gan giời.
Anh tôi cũng thuộc loại con chữ thì dốt nát
nhưng được cái vai u thịt bắp, hay lam hay làm bù lại. So với tôi, anh thiệt
thòi, vất vả từ tấm bé, nhất là bố lấy vợ lẽ, anh cả theo bố sang sông, nhà chỉ
còn mình anh, những lúc khó khăn hay dông bão anh thành đứa con trai lớn trong
gia đình, thành trụ cột, thành cái nóc nhà chống đỡ, che chắn cho cả ba mẹ con
tôi. Thôi thì, bấy nhiêu cái vất vả, khó khăn đến bây giờ ông trời thương nên
có được chị dâu tôi cũng là mát mày mát mặt.
Tôi đi học, gánh nặng trên đôi vai chị dâu
lại càng nhiều. Mỗi tháng về xin tiền tôi chẳng dám ngẩng lên nhìn chị. Nhưng
lần nào cũng thế, lúc tôi sắp xuống trường chị lại giấu mẹ dúi vào ba lô tôi
thêm vài chục, một trăm, bảo “đây là tiền của riêng chị, cho chú đi đường”. Có
lúc còn đùm thêm khoanh giò, mấy cân gạo nếp hay vài tấm mía, y như một người
chị chiều chuộng đứa em út trong nhà. Sau này tôi xin được việc làm thêm, ít về
nhà hơn mà mỗi lần về nhà cũng không xin thêm tiền nữa. Nhưng thi thoảng điện
xuống chị vẫn hỏi “tuần này chú có về thăm nhà không? Có đủ tiền tiêu không? Đi
làm có vất vả lắm không?”. Rồi có lúc chị bảo tôi phải nhanh kiếm người yêu đưa
về ra mắt thôi, học xong là cưới liền, nhiều tuổi rồi không nhởn nhơ được nữa
đâu. Tôi cười xòa bảo “em còn phải chơi đã, vợ con làm gì cho nặng nợ”, chỉ
thấy chị thở dài. Chị thương tôi giống cái kiểu người chị cả thương đứa em út
ít vụng dại trong nhà, thứ tình cảm đó đối với tôi thiêng liêng, ấm áp vô cùng.
Bởi từ bé tôi đã luôn mong muốn mình có một người chị gái, nhưng cha thì đã lấy
vợ hai tận bên sông còn mẹ thì nhất định không chịu đi bước nữa. Nên tôi thương
yêu chị như ruột thịt, ở trường thì thôi chứ về nhà là cứ bám theo chị kể đủ
chuyện trên trời dưới biển. Chị không hiểu biết nhiều nhưng lại chịu khó lắng
nghe tôi nói.
Hai anh chị tôi lấy nhau cũng đã gần một
năm mà chẳng thấy nói chuyện con cái gì cả. Lần này về thăm nhà, cứ thấy mẹ tôi
ngồi ngoài hiên thẫn thờ rồi bỏ công việc đồng áng chạy đi cắt thuốc nam tận
trên Yên Bái, Lào Cai. Chị dâu thì không thấy hồ hởi như mọi khi, lúc nào mặt
cũng cúi gằm, im lặng, ông anh tôi thì ngày càng cáu bẳn mà tự nhiên lại sinh
ra cái thói xấu là hay uống rượu. Linh tính có chuyện chẳng lành nên tôi không
dám hỏi han gì, sợ chị buồn cũng không dám làm phiền chị. Đêm rằm, mẹ giục anh
chị ra chùa thắp hương, lúc hai người đã đi khuất vào con ngõ nhỏ tối tăm, mẹ
vừa khóc vừa bảo tôi:
- Con học rộng, biết nhiều, con thương anh
chị thì tìm xem ở đâu nó chữa được bệnh khó sinh nở để cho chị dâu con nó đi
chữa, chứ lấy nhau gần một năm rồi, không kiêng cữ gì mà cái bụng cứ phẳng lì
như thế là có bệnh rồi.
Tôi hỏi:
- Thế đã đi khám bệnh viện chưa ạ?
Mẹ lắc đầu, nước mắt giàn giụa, lúc này tôi
mới nhận ra mới có mấy tháng bận bịu không về thăm nhà mà mẹ tôi già đi nhiều
quá. Vừa thương mẹ, vừa thương chị dâu nên tôi đành động viên, an ủi:
- Không đi khám thì biết bệnh gì mà chữa. Mẹ
đừng lo, con thấy trường hợp như thế trong thiên hạ không thiếu. Họ gặp thầy
gặp thuốc là lại đẻ sòn sòn ấy mà. Mẹ cứ chuẩn bị tinh thần đi, chỉ sợ sau này
mỗi năm một đứa, mẹ lại chẳng có sức mà trông cháu ấy chứ.
Nhưng mẹ lại càng khóc nhiều hơn, mẹ giục
tôi mau mau xuống trường mà đi tìm thuốc chỗ này, chỗ nọ. Hôm đi, chị lại giúi
vào ba lô tôi đủ thứ lặt vặt, linh tinh. Nhìn mắt chị thâm quầng, buồn rười
rượi mà tim tôi thắt lại. Tôi bảo chị:
- Chị cố mà lo ăn uống nghỉ nghơi đi, chứ
dạo này em thấy thần sắc chị không ổn. Việc gì cũng có cách giải quyết, không
phải lo, sức khỏe là quan trọng nhất nên chị phải chăm sóc mình thật tốt.
Chị cố gượng cười, nhưng đôi mắt đã ầng ậc
nước. Xuống Hà Nội, tôi xin nghỉ việc trong một tháng, lên google tìm đủ địa
chỉ, hỏi thăm các nơi, thậm chí tôi còn lân la cả bọn con gái trong lớp xem có
biết chỗ nào đáng tin cậy hay không. Rốt cuộc tôi cũng lôi về mấy chục thang
thuốc bổ, thuốc bệnh tất cả mà trong lòng không hiểu sao cứ có linh cảm mấy thứ
thuốc đó chẳng giúp gì được cho chị. Thầy thuốc bảo:
- Cứ mang về cho uống đi, toàn thuốc nam
không khỏi bệnh cũng không có hại gì cho cơ thể cả. Thậm chí còn giúp thanh nhiệt
béo tốt nữa ấy chứ.
Tôi nhủ thầm “thôi thì béo tốt cũng được
vậy”, nhưng chị sắc uống hêt mấy chục thang bệnh chẳng khỏi mà béo cũng chẳng
thấy đâu, người chị ngày càng gày đét, xanh xao. Đêm nào chị cũng ra ngồi ngoài
hiên khóc, ánh trăng soi vào khuôn mặt, đôi mắt thâm quầng, càng làm tiều tụy
hơn. Anh tôi say bét nhè tối ngày, cứ về đến nhà là gây sự, chửi ầm lên đến mẹ
tôi cũng chẳng dám khuyên can gì cả. Đang đêm, lúc cả nhà đã ngủ say, anh lôi
chị dậy, vứt túi quần áo, ngà ngà say, chỉ ra ngoài đêm tối bảo:
- Mày đi ra khỏi nhà ông đi, sao mày không
sinh cho ông được một đứa con. Hay là lúc trẻ mày chơi bời, bậy bạ nên bây giờ
muốn mà không được. Hả? Hả?
Chị dâu quỳ xuống đất, ôm mặt khóc nức nở,
anh tôi cũng khóc. Tôi chạy vào đỡ chị dậy, đẩy sang phòng mẹ. Tôi bảo anh:
- Làm thằng đàn ông sao lại xử sự với vợ
mình như thế?
Anh tôi càng khóc to hơn, anh bảo:
- Chú thì biết cái quái gì, lấy vợ mà không
sinh được con thì vừa khổ vừa nhục. Chú có gặp phải hoàn cảnh của anh đâu mà
chú biết.
Tôi bảo:
- Mình anh mới biết khổ, biết nhục chắc. Chị
dâu là đàn bà, chị còn khổ còn nhục hơn nhiều. Anh là chồng không an ủi, động
viên thì thôi lại còn đày đọa thêm chi cho tội.
Anh lại tu một hơi rượu dài rồi khóc như
một đứa trẻ con, bức vách bên kia cũng phát ra những tiếng khóc tấm tức của
chị, tiếng nấc khan của mẹ. Lòng tôi càng rối như tơ vò, càng thương anh chị
mình bao nhiêu, càng giận mình vô dụng chẳng giúp được việc gì hết cả.
Sau đêm ấy, anh tôi không mắng chửi chị dâu
nữa nhưng vẫn lầm lì và rượu chè triền miên, chẳng biết đâu là trời đất. Chị
dâu ít điện xuống cho tôi, chỉ có mẹ thi thoảng buồn, bà lại điện xuống bảo tôi
về nhà chơi vài ngày cho chị dâu khuây khỏa đỡ buồn. Mẹ không biết rằng tôi cố
tránh không phải nhìn thấy chị những lúc này, bởi tim tôi đang thắt lại. Mẹ đã
tính chuyện đi xin bùa ngải, đi giải hạn ở một ông thầy cũng nào đó trên mạn
ngược. Chị dâu ngày càng lầm lũi hơn, suốt ngày đầu tắt mặt tối với ruộng đồng,
lợn gà như để quên đi mọi thứ. Tôi hỏi:
- Sao anh chị không đi khám?
Chị òa khóc, bảo:
- Chị xin chú, chị sợ mấy chỗ phòng khám ấy
lắm. Mà nhớ họ bảo chị mãi mãi không sinh được con thì sao? Chị sợ lắm.
Tôi bảo:
- Có đi khám đâu mà biết bệnh, trăm bệnh,
trăm thầy lo gì.
Chị im lặng một lúc lâu, nghe vẻ đã xuôi
tai. Chị hỏi:
- Nếu chị không thể sinh con thì mọi người
có ghét chị lắm không, chú có ghét chị không?
Tôi quay đi, nghẹn lời bảo:
- Nếu trời bắt tội, thì cớ sao mà ghét chị
được. Lúc nào em cũng thương chị hết.
Tôi
dẫn anh chị xuống bệnh viện thành phố khám bệnh. Chẳng biết ông bác sĩ nói
những gì mà lúc đi ra mặt anh tôi tím tái. Chị dâu không chịu ở lại thành phố
chơi, cứ đòi về nhà luôn để thu hoạch mùa không bão đến. Trước lúc về anh tôi
bảo:
- Hóa ra lại tại anh chú ạ. Cái đợt dịch
thủy đậu năm ấy ý. Thế mà…
Tiễn anh chị ra bến xe. Tôi cố động viên
chị dâu rằng không sinh được con thì xin con nuôi. Cốt mình yêu thương nó, thì
sau này nó cũng yêu thương mình. Chị bảo:
- Nhờ chú động viên anh. Chị thì không sao
đâu. Sau này đi xin con nuôi cũng nhờ chú cả.
Chị nói rồi quay đi lau nước mắt. Tàu đã
chạy được khá lâu mà tôi vẫn chưa thể cất bước quay về. Tôi thương anh, thương
những người đàn bà trong gia đình. Tại sao những nỗi buồn lại rơi xuống gia
đình tôi như thế? Tại sao?
*
* *
Người ta mách tôi lên chùa Bồ Đề mà xin con
nuôi. Tôi lên chùa, nhìn lũ trẻ mồ côi đang tíu tít chơi với nhau trong sân
chùa mà lòng càng thêm buồn. Chẳng biết một đứa con nuôi có làm chị dâu tôi
nguôi ngoai cái khát khao tình mẫu tử, ruột rà? Chẳng biết anh tôi có được an
ủi phần nào và còn mẹ tôi nữa. Cả đời, mẹ đã khổ quá nhiều rồi. Sư thầy nhìn lũ
trẻ bảo:
- Tội nghiệp. Người thì muốn có một đứa con
lại không được. Lại có người mẹ đang tâm từ bỏ đứa con mình rứt ruột đẻ ra.
Nhìn chúng xem, chúng như những mầm xanh, rồi chúng sẽ được yêu thương và trở
thành những người công dân tốt.
Tôi hẹn sư thầy lần sau quay lại rồi lẫm
lũi ra đi. Chị dâu điện xuống bảo về nhà thôi, về có chuyện gia đình. Tôi gặng
hỏi chị nhất định không nói, cứ bảo “chú về thì biết”. Làm cả chặng được dài
ruột gan tôi cứ nóng như lửa đốt. Vừa bước chân vào đến cửa, chị dâu đã ôm chầm
lấy tôi khóc:
- Chị khổ quá chú ơi! Anh chú không cho chị
ở lại nhà này.
Anh trai ngồi câm lặng trong bóng tối, tôi
hỏi gì cũng không nói, cơ thể thì gầy rộc đi, chẳng còn chút gì vạm vỡ của ngày
xưa nữa. Tôi bảo:
- Cần gì phải làm như thế. Em đi xin con
nuôi cho anh chị rồi. Con nào mà chả là con.
Nói mãi, anh tôi quát ầm cả nhà lên, chửi
tôi sao mà ngu, người ta còn đời con gái người ta phải đi lấy chồng khác mà
sinh con, mà ẵm bồng. Làm đàn bà mà không được mang nặng đẻ đau, không được ôm
hỗm bế bồng thì có còn là đàn bà nữa không. Giữ người ta ở lại cái nhà này làm
gì. Thương người ta thì để cho người ta đi. Anh vừa nói vừa khóc, chị tôi càng
khóc to hơn. Chị ôm chầm lấy anh, van xin cho chị ở lại cái nhà này. Nếu còn
đuổi chị đi thì chị sẽ chết trước mặt mọi người cho mà xem. Mẹ kêu ông trời
“sao mà cứ làm khổ các con tôi mãi thế”.
Từ khi xin đứa con nuôi về, chị dâu vui hẳn
lên, tuy đôi lúc tôi bắt gặp chị thẫn thờ khi nghe tiếng người mẹ nào hát ru
con, hay đứa trẻ nào đang ôm chặt bầu vú mẹ. Tôi biết là trong thẳm sâu bản
năng người đàn bà, chị đang buồn lắm. Nhưng có bao nhiêu tình yêu thương chị
dành cho thằng bé Khôi hết. Chị đòi đặt tên là Khôi để lớn lên nó khỏe mạnh như
bố và tuấn tú như tôi. Tôi cười xòa, bảo sau này nó quấy và nghịch như quỷ sứ
là được. Chị mắng:
- Chú thật là, chưa gì đã quở quang cháu
thế. Chú lấy vợ đi, cháu nó làm phù rể cho kìa.
Anh tôi cũng bỏ hẳn tật rượu chè, hễ ra
đồng là thôi chứ về nhà là hai bố con lại quấn lấy nhau, cười hú hí suốt không
biết chán. Nay đan cho nó cái đèn lồng, mai đan cho nó cái lồng chim, mùa gặt
thì bắt cho cả chục sâu muồm muỗm, mùa cấy thì bắt cua. Được cái thằng bé khôn,
miệng lúc nào cũng bảo “con yêu bố nhất”. Mẹ tôi ngày càng chăm lên chùa cầu
khấn, tôi biết mẹ buồn nhiều vì đứa con cả thì theo bố sang sông, cả năm chẳng
về thăm nhà được một đôi lần. Đứa con thứ hai thì hiếm muộn còn thằng út là tôi
thì mãi vẫn chẳng chịu vợ con gì. Lần nào về chị dâu cũng giục:
- Chú lấy vợ đi cho mẹ vui, còn đến bao giờ
nữa.
Tôi hứa với chị cuối năm sẽ cưới, chị vui
ra mặt. Lúc đi còn cố đưa tôi thêm tiền bảo mua quần áo đẹp mà diện cho bảnh
bao một chút, con gái bây giờ cũng cần cái mã bên ngoài lắm. Chị càng chăm chút
tôi, tôi càng thấy thương chị nhiều hơn. Nhưng dẫu sao sớm tối có một đứa con,
dù là con nuôi đi nữa cũng vui cửa vui nhà. Từ ngày có thằng Khôi, thần sắc chị
dâu cũng tốt hơn, anh trai đi bốc thuốc bổ về cũng thấy da dẻ hồng hào, tóc lại
đen như xưa.
Tôi biết chị đã hồi sinh trở lại, trong mỗi
một người đàn bà cái mầm sống bao giờ cũng mạnh và tốt tươi hơn. Tự nhiên tôi
bỗng thèm có một gia đình, có vợ hiền, con ngoan để sớm tối quây quần, để yêu
thương, chăm sóc cho nhau. Để có cháu cho mẹ tôi đỡ mong, để chị dâu không còn
phải lo cho đứa em chồng ham chơi như tôi nữa. Tự nhiên tôi thấy buổi chiều hôm
nay thật đẹp.
V.T.H.T (Hà Nội)
.jpg)
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét