Cuối tuần nào cũng vậy, hai anh em
thằng Cá đeo trên lưng chiếc ba lô nhỏ xíu rồi dắt díu nhau đi bộ xuống bến xe
buýt ngồi chờ từ mờ sớm. Thị xã mới tỉnh giấc, cây cối và bụi đường còn ngái
ngủ giữa sự im ắng dễ chịu tuyệt đối. Trong lúc chờ đợi thằng Cá đi lại xung
quanh nghiêng tai tìm kiếm những tiếng chim. Én ngồi tại điểm chờ, chân đung
đưa từng nhịp, bàn tay nhỏ xíu lục lại hành trang mẹ gói cho anh em xuống
phố. Cô bé giở bọc xôi ra nhấm nháp từng miếng nhỏ, lưỡi thích thú liếm láp
những hạt vừng mằn mặn dính trên môi. Cá cười, nó ngoắc tay bảo “nhìn anh nè”.
Rồi chầm chậm thè lưỡi hứng một giọt sương trong vắt rớt từ lưng lá. “Ngọt cực.
Em thử không?”. Én nhảy phóc khỏi ghế chờ nó vừa tập hứng sương vừa liếc mắt
nhìn anh. “Ngọt thật. Thơm nữa chứ”. Chúng tíu tít đùa nghịch cùng nhau cho đến
khi chuyến xe buýt đầu tiên lừng lững tiến đến. Bác lái xe có lẽ đã quá quen
thuộc với hai vị khách nhỏ này nên vẫy tay chào từ phía xa. Thằng Cá nhảy nhoi
nhoi vẫy tay chào lại, chẳng mấy chốc xe đã dừng trước mặt mở cửa đón hai đứa
nhỏ vào lòng. Én chìa nắm xôi mời bác lại xe, đáp lại là tiếng cười sang sảng.
“Xôi ngon nhưng sao nó nhỏ xíu thế nhỉ. Bác sợ vừa bỏ vào miệng chưa kịp nhai
nó đã trôi tuột xuống dạ dày”. Én cười ngỏn ngoẻn ngồi vào ghế, nó ghé tai bảo
anh “chiếc nốt ruồi trên má bác tài hôm nay chuyển sang màu đỏ”.
Nhưng chỉ vài giây sau chiếc nốt ruồi không còn là nỗi bận tâm của
hai đứa nhỏ. Chúng áp má vào cửa kính nhìn cảnh vật hai bên đường chạy giật
lùi. Én bảo:
- Nếu nhắm mắt vào em thấy như mình đang chạy đua cùng với cây. Chạy
bằng chân mình hẳn hoi chứ không phải bằng bánh ô tô đâu nhé.
- Cây không biết đi. Rõ ràng là chúng đứng im một chỗ.
- Bà nói những chiếc cây có thuật biến hình mà anh Cá. Sắp đến
đoạn có cây xoài già rồi. Lần này chắc chắn quả xoài đã lớn hơn. Vì mấy lần
trước anh em mình toàn ngủ quên đúng đoạn ấy.
- Em quên à. Mấy hôm nọ mưa đá chắc gì còn quả nào.
- Em cá với anh là còn. Bác tài ơi, đi đến đoạn cây xoài bác nhớ
đi chậm giùm con nhé.
- Đoạn đấy đang xuống dốc mà cháu nặng quá nên xe tự trôi nhanh
bác không phanh được.
Én cười, mắt vẫn chăm chú nhìn cảnh vật bên đường. Thằng Cá đã
ngồi quay lưng lại cửa kính. Nó để ý đến những hành khách quen thuộc đang ngồi
trên xe. Một cụ già đeo kính, tay xách chiếc làn nhựa. Chỉ một lúc nữa thôi cụ
sẽ xuống xe ở chợ thành phố. Không phải cụ đi mua sắm gì mà là ghé thăm gia
đình cô con gái bán buôn đồ hàng mã trong chợ. Con cháu đều bận rộn, cả năm có
khi cũng không về thăm cụ. Nên cứ nhớ con cháu là cụ đi “đi đến khi hai khớp
chân không thể nào cử động được nữa thì thôi”. Ấy là cụ kể thế với bác Tài chứ
Cá đâu dám hỏi. Có vài lần cụ cho anh em Cá bánh gai, bánh rán hay mấy thanh
kẹo lạc. Cụ bảo:
- Lụi cụi làm cho chúng đấy nhưng chúng thường chê đấy bác tài ơi.
- Ôi dào, ai có tiền lại chả thích ăn ngon mặc đẹp. Các cụ việc gì
cứ phải nghĩ ngợi làm gì cho khổ.
- Chúng chê mẹ mắt mũi lèm nhèm làm bẩn, bánh có khi lẫn cả tro
bếp. Ờ nhưng mà mình làm mẹ, đi thăm các con thì vẫn muốn có đồng quà tấm bánh
như ngày xưa mỗi lần đi chợ phiên về vậy.
Cá đưa mắt nhìn cô sinh viên có nước da trắng hồng, hình như
tên Thơm. Sáng nào cô cũng đón xe buýt đến trường kể cả ngày nghỉ. Cô ít nói,
lúc nào cũng ngồi im lìm, vai buông thõng, mắt nhìn đăm đăm ra cửa kính. Cá chưa
khi nào nhìn thấy cô cười nhưng Én bảo “cô ấy cười đẹp hơn cả cô giáo Thu”. Nói
thế là biết đẹp đến cỡ nào rồi, Én trông vậy mà số hên ghê. Bỗng bác Tài kêu “ê
nhóc, đừng mải ngắm hoa hậu của xe nữa. Sắp đến đoạn cây xoài già rồi kìa”. Bác
vừa dứt câu đã thấy Én nhỏ reo vang “ôi chao. Từng chùm xoài sai lúc lỉu kìa
anh Cá ơi”. Mới chỉ nghe thôi cũng đủ ứa nước miếng rồi. Cây xoài mẹ trồng dưới
Hải Phòng mùa này có khi cũng đã bói hoa. Bỗng Cá thấy nhớ căn nhà nhỏ bé thân
thuộc dưới thành phố cảng. Mới đó mà ba mẹ con Cá đã phải xa nó tròn hai năm
trời. Giờ chỉ còn bố ở lại đó một mình, không biết bố có chăm sóc vườn rau mini
trên sân thượng của Cá tốt không. Hôm rời phố về quê Cá đã kịp ươm thêm ít hạt
rau giống mới. Đủ để bố không phải mua rau chợ. Rau chợ toàn thuốc trừ sâu, mẹ
nói thứ độc hại ấy sẽ giết dần mòn con người ta bằng những bữa ăn. Ở quê thì
thích hơn, ao vườn rộng rãi. Rau dại chẳng cần trồng cũng mọc xanh mướt, muốn
ăn chỉ cần cầm rổ ra vườn hái mươi phút là được bát canh ngon bổ. Gà nhà nuôi,
cá nhà thả, cơm gạo tự cấy dưới đồng. Mẹ nói sống ở quê bình yên tựa thiên
đường. Cá không biết thiên đường là ở đâu, Cá chỉ biết sống ở nơi nào có cả bố
lẫn mẹ thì vẫn là vui nhất. Nhưng mẹ bảo rồi “ở đời không phải lúc nào cũng
sống được theo ý mình muốn. Có đôi khi phải ly biệt cũng vì quá yêu thương”. Điều
này thì đến Én bé thế mà nó còn hiểu nữa là Cá. Mẹ thương ông bà ngoại tuổi già
sức yếu sống cô độc không ai chăm sóc. Nên mẹ phải dắt díu anh em Cá về quê để
tiện trông nom ông bà ở tuổi xế chiều. Hồi mới nghe mẹ nói sẽ về quê sống hẳn
Cá khóc suốt. Làm sao mà Cá có thể xa mấy đứa bạn thân cùng ngõ phố, xa trường,
xa lớp học thân yêu. Cá cũng không thể sống xa bố, không muốn bố buồn khi bị bỏ
lại một mình. Cũng như không thể tưởng tượng nổi phải bắt đầu cuộc sống ở quê
ngoại như thế nào khi mọi thứ khác xa thành phố. Nhưng cuối cùng Cá cũng nín
khóc khi nghe mẹ hỏi “nếu sau này bố mẹ già rồi, con có bỏ mặc bố mẹ sống thui
thủi một mình mà chẳng biết lúc ốm đau sẽ ra sao?”. Cá không thể làm vậy và nó
hiểu mẹ cũng đâu thể làm thế được.
Mẹ cũng không đành bỏ anh em Cá lại phố. Bố đi làm nay ca ngày mai
ca đêm đâu thể tiện chăm sóc, đưa đón hai anh em đi học. Cá quệt nước mắt gói
ghém đồ đạc. Hôm ngồi lên xe rời phố, Cá còn cố ngoái nhìn lại cho đến khi
những bông hoa giấy trên sân thượng chỉ còn là chấm nhỏ lập lòe trong đáy mắt. Sau
này trong giấc mơ Cá hay gặp lại hình ảnh bố đứng ở cổng nhà vẫy tay chào. Tất
cả mọi thứ đều nhòe nhoẹt trong nước mắt. Én lí nhí dỗ dành “về quê vui mà anh
Cá”. Ừ vui…
* * *
Quê ngoại cách quê nội tròn ba mươi cây số. Cuối tuần nào hai anh
em Cá cũng bắt xe xuống thăm bà nội. Nhà bà nội ở thành phố ngã ba sông, nhịp
sống nơi đây chậm buồn khác hẳn với Hải Phòng. Tuy mới chạm cửa ngõ thành phố
đã nghe thấy tiếng máy xúc, sàng cát nổ vang inh ỏi. Nhưng càng vào sâu, thành
phố càng dịu dàng bình yên. Nhà bà nội nằm sâu trong ngõ nhỏ, Cá không sợ quên
đường vì cứ đến điểm xe buýt cây đa là hai anh em xuống đi bộ. Nhằm thẳng hướng
ba cây cau cao chót vót là tìm được nhà bà. Một thành phố xanh mướt, đi đâu
người ta cũng tìm dấu cây mà đi thì sẽ chẳng bao giờ sợ lạc. Cây cau của bà
trồng đã lâu năm, thỉnh thoảng lại có chim ri về làm tổ ngay trên bẹ. Ông mất
sớm, bà sống một mình nhưng xung quanh toàn họ hàng, anh em nên lúc trái gió
trở trời cũng bớt lo. Nhiều người hỏi mẹ sao không đón ông bà hai bên về Hải
Phòng ở cùng cho tiện chăm sóc. Nhưng ông bà chẳng ai chịu đi bởi không nỡ bỏ
lại quê cha đất tổ, thành ra nhà Cá phải sẻ đôi. Khi nào được nghỉ hưu thì bố
sẽ về thành phố ngã ba sông trông nom bà nội. Anh em Cá sẽ vẫn đón xe buýt cuối
tuần từ quê ngoại về quê nội để mang ít bánh gạo, vài ba thang thuốc nam, cũng
có khi là chục trứng gà ri mẹ gói ghém cả sự áy náy của mình vào đó. Đôi lúc mẹ
đã ước mình phân thân được làm đôi để có thể vừa báo hiếu công sinh thành dưỡng
dục lại vừa sống trọn phận dâu con với gia đình chồng. Vai Cá lúc nào cũng mỏi
vì trong chiếc ba lô chứa đựng bao nhiêu yêu thương mẹ gửi gắm cho bà nội. Mỗi
ngày mỗi đầy, mỗi ngày mỗi nặng. Mẹ nói anh em Cá là cầu nối giữa hai bờ thương
yêu. Cá biết ngày cả gia đình sum họp như xưa chắc còn xa lắm. Nhưng Én nói nó
không mong đợi ngày ấy vì nó muốn ông bà sống càng lâu càng tốt. Én bé nhỏ thế
thôi nhưng chuyện gì cũng hiểu.
Xe đổ dốc cua một đường cánh cung rồi dập dềnh trôi giữa cánh đồng
lúa đang trổ đòng xanh non thơm ngát. Én ngoẹo đầu gục vào vai anh ngủ ngon
lành. Có thể nó vẫn đang đếm những quả xoài non trong giấc mơ và thích thú reo
vui. Bà cụ mải ngồi nói chuyện với bác tài mà không để ý thấy con gà trống đã
giãy giụa tuột dây buộc chân. Nó nhảy ra khỏi chiếc làn nhựa tìm đường chạy
thoát thân làm náo loạn cả xe. Mọi người cười ầm, vừa thích thú vừa co rúm
người mỗi khi thấy chú gà mào đỏ tía tai lao về phía mình vỗ cánh phành phạch. Nó
thậm chí đã đáp cả đôi chân sần sùi lên đầu Én, làm con bé choàng tỉnh giấc. Nó
nhào vào người cô sinh viên đúng lúc cô đang say sưa đeo tai phone nghe nhạc. Bà
cụ liên tục bảo “ấy chết. Ấy chết. Làm thế nào mà nó có thể tuột ra như thế
chứ. Thật là tai hại.” Trong lúc tìm đường thoát thân con gà bay trong khoang
xe rồi hạ cánh bậu ngay trên vô lăng. Bác tài phải dừng xe để mọi người cùng
xúm lại bắt gà. Nhìn bà cụ ngồi lom khom vuốt ve bộ lông óng mượt của chú gà
trống bỗng nhiên làm Cá nhớ đến ông bà mình. Những người già thường rất giống
nhau trong sự lầm lũi đáng thương và cũng rất đáng yêu. Thỉnh thoảng ngó ông bà
ngồi sưởi nắng ngoài hiên mẹ hay bắt đầu mường tượng “sau này mẹ sẽ già như
thế…”. Câu nói ấy thường làm Cá buồn. Mẹ già rồi thì sao chứ? Đi chậm. Ăn chậm.
Lúc nhớ lúc quên. Cũng có lúc không biết Cá là đứa nào, như bà ngoại vẫn thường
xuyên quên mẹ. Có hề chi, anh em Cá vẫn sẽ thương yêu mẹ. Dù đi xa cũng sẽ về
một nhà để chăm sóc cho nhau. Sẽ ngồi gỡ xương cá bón cơm cho mẹ. Sẽ may lại
những chiếc cúc áo đã cũ nhưng mẹ rất nâng niu. Sẽ nuôi gà, trồng rau, gây bóng
mát vườn nhà để mẹ vui. Sẽ ăn cùng nhau những bữa cơm đạm bạc mà không sợ tay
mẹ run, cơm rơi cơm vãi. Sẽ chăm sóc mẹ như cách mà mẹ đã yêu thương ông bà hai
bên nội ngoại.
Xe vẫn trôi dập dềnh. Dập dềnh. Bà cụ giờ này chắc đã ngồi trong
sạp hàng mã vui đùa cùng các cháu. Cô sinh viên cũng gần đến điểm xuống, vai cô
càng thêm trũng xuống. Bác tài hỏi sao cuối tuần không ở nhà mà đến trường làm
chi cho mệt? Cô cười bảo “nhà chẳng có ai. Bố mẹ cháu mất lâu rồi. Ở nhà chỉ
thêm buồn, chi bằng đến chỗ nào đông vui cho lòng bớt lạnh”. Cá muốn nắm tay cô
vỗ vào vai nhè nhẹ như cái cách mà Cá từng vỗ về mẹ qua nhiều đêm vắng bố. Nhưng
cô sinh viên đã xuống xe lầm lũi đi lẫn trong dòng người qua lại ở ngã tư. Cá
ôm trong tay chiếc ba lô nhỏ, khẽ nhắm mắt mường tượng ra cảnh bà nội giờ này
đang ra ngõ ngóng trông…
V.T.H.T (Hà Nội)
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét