GIÒN, THƠM MÓN CHẤU ĐỒNG RANG - Tạp bút Trịnh Viết Hiền
Thứ Bảy, 18 tháng 2, 2017
Ngày còn nhỏ, vào buổi trưa, cứ sau giờ tan lớp là tôi cùng lũ trẻ trong xóm lại rủ nhau ra đồng bắt châu chấu mang về rang. Quê tôi có cánh đồng rộng bạt ngàn, với quanh năm lúa và hoa màu tốt tươi nên châu chấu luôn sinh sôi nẩy nở rất nhiều. Châu chấu mùa nào cũng có, trừ mùa đông giá lạnh khi những con chấu gầy gò xác xơ ra, còn thì thời khắc nào trong năm châu chấu cũng béo, mình to, bụng căng tròn.
Những khi lúa còn non, đang ở thì con gái, châu chấu thường đậu trên đầu lá của những nhánh lúa, và phương thức bắt châu chấu của chúng tôi là dùng một chiếc vợt khâu bằng mảnh nilon dài độ nửa mét, vành vợt làm bằng tre, tròn rộng. Cán vợt là một đoạn gỗ hoặc tre được đính chặt vào giữa miệng vành của chiếc vợt. Ngoài ra, đồ nghề bắt châu chấu của mỗi đứa luôn được đi kèm thêm là một chiếc túi vải dùng để chứa châu chấu. Khi mang vợt ra đồng, kiểu gì tôi cũng bắt được rất nhiều châu chấu, bởi cách bắt chấu bằng vợt này không chỉ nhanh mà còn được rất nhiều. Chúng tôi chia nhau mỗi đứa lội xuống một ruộng lúa, tay cầm vợt quơ từ bên nọ sang bên kia trên đầu những khóm lúa. Khi vợt quơ đến đâu, châu chấu thấy động nhao mình bay lên và chúi đầu vào vợt. Cứ như vậy, khi cảm thấy trong vợt đã được kha khá châu chấu, mỗi đứa lại dừng quơ để gom chấu vào một góc vợt, rồi dùng tay bốc cho vào túi vải có thắt miệng đeo ở ngang hông. Thường là, tôi chỉ vợt chừng non tiếng đồng hồ là đã được vài kg chấu. Nếu như trẻ con như chúng tôi còn bắt được nhiều vậy, thì những người lớn họ còn bắt được nhiều gấp 3 gấp 4 lần, trong cùng khoảng thời gian.
Khi lúa đã vào đòng chuẩn bị trổ bông, hoặc lúc lúa sắp chín, dẫu nhiều châu chấu, nhưng kiểu bắt chấu bằng vợt là không thể thực hiện được nữa, vì nếu dùng vợt quơ đi quơ lại lúa sẽ bị ảnh hưởng, bị rụng hết thóc. Vì thế mà, lúc này bọn trẻ chúng tôi thường lang thang men theo các bở vùng bờ thửa để dùng tay vồ châu chấu. Châu chấu đậu kín bờ cỏ, chúng tôi phải rón rén, nhẹ nhàng dùng tay vồ từng con, từng cặp chấu. Bắt chấu kiểu này lâu nên phải mất vài tiếng đồng hồ mới đủ một bữa gia đình cải thiện. Cũng có khi, bọn chúng tôi nghĩ ra việc đan vỉ ruồi bằng nan tre, có cán để đập châu chấu, bởi bắt chấu như vậy nhanh và chính xác hơn vồ tay, nhưng những con chấu bắt được thường bị đập chết, nên khi chế biến không được ngon bằng chấu vồ tay.
Châu chấu bắt được mang về, công đoạn đầu tiên trước khi chế biến là đun một nồi nước sôi, sau đó trút bỏ tất cả số chấu bắt được ấy vào cho chúng chết, mà không thể bay nhảy được nữa. Lúc này, những con châu chấu từ màu xanh tía, bỗng chốc chuyển qua màu vàng sậm. Việc vặt cánh, chân của châu chấu mất rất nhiều công, nhưng không thể làm việc này một cách sơ sài, vội vàng được, bởi nếu không vặt cánh, chân kỹ, món châu chấu ăn sẽ láp nháp, và bị hóc, nếu như nhà có trẻ nhỏ.
Món châu chấu được xem là ngon có thể chế biến là mang rang hoặc chiên giòn. Với món chiên, đó là sau khi vặt cánh, chân, rửa sạch, để ráo nước, châu chấu được mang ướp gia vị là mắm, bột ngọt, sau đó để ngấm độ mười lăm phút rồi mới đổ vào chảo dầu mỡ đang sôi già để chiên. Việc chiên phải rất chú tâm, bởi nếu không châu chấu sẽ bị cháy. Khi châu chấu vàng rộm, chín giòn tan, dùng vợt lưới vớt ra, sắp đĩa. Trước khi thưởng thức nóng, rắc thêm chút tiêu bột, một ít lá chanh tươi thái chỉ lên trên sẽ càng làm cho món chấu chiên thêm phần hấp dẫn. Cách chế biến này các nhà hàng, người thành phố thời nay vẫn thường làm, và phải công nhận là nó rất ngon, rất khoái khẩu với những ai thích nhâm nhi với bia, rượu...
Cách rang chấu thứ 2 được xem là thuần túy của người quê, mà khi xưa nhà tôi cũng như nhiều nhà hàng xóm khác vẫn làm đó là, châu chấu được bỏ vào chảo, chế một chút mỡ lợn vào, dùng đũa đảo đều cho tới khi châu chấu chín, lúc đó mới nêm nếm gia vị là mắm, muối, mì chính vào. Tiếp tục rang cho tới khi đáy chảo khô, những con châu chấu cũng khô là được. Cũng như cách chiên, lá chanh tươi thái chỉ không thể thiếu được trong đĩa châu chấu rang, bởi thiếu nó hương vị của món chấu rang sẽ ít nhiều bị giảm.
Món châu chấu đồng rang bình dị, dân dã và thơm ngon đến khó quên ấy đã đi theo tôi suốt quãng đời ấu thơ. Chẳng vậy mà khi lớn lên, xa quê, mỗi khi nhớ nhà, trong muôn vàn những hoài niệm của những ngày ấu thơ, tôi vẫn luôn nao lòng thèm muốn được thưởng thức món châu chấu đồng rang giòn, thơm...
T.V.H
Tags:
TẠP BÚT,
Trịnh Viết Hiền,
Văn
.jpg)
.jpg)
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét