Diệp Linh
Gió đưa, gió đẩy, về rẫy ăn còng
Về sông ăn cá, về đồng ăn cua
Câu ca dao ấy còn đậm trong ký ức người dân miền Hạ vùng đất Cần Giuộc, Long An. Mắm còng - món ăn mang hương vị dân dã, đạm bạc nhưng lắm nỗi cực nhọc của những hộ gia đình duy trì làm nghề, phải làm sao giữ được hồn quê trong từng hũ mắm còng làm ra.
Vùng đất đầy rẫy, sình lầy nơi đây là “vương quốc” sinh sống của loài còng này. Do đặc tính “mê mẫn” ánh sáng đèn nên người soi còng thường dụ bằng cách soi đèn hoặc “đón ngách chặn đầu” tại hang, động tác nhanh gọn, dứt khoát, nếu không còng kẹp sẽ rất đau:
Con cua anh chẳng sợ, anh sợ con còng
Người du côn anh chẳng sợ, sợ gái hai lòng hại anh
Sông Vàm Cỏ có nhiều bãi bồi ven triền lá dừa, cây bần, sú, vẹt… quanh năm nước mặn. Trên những bãi bồi nước mặn quy tụ những loài thủy sản và đặc biệt rất nhiều loại còng.
Mắm còng Cần Giuộc có 2 loại mắm là còng nguyên con và còng quết (còng xay xù). Còng nguyên con thường dùng còng sữa, thân mềm. Còng bắt đem về rửa sạch, tách yếm, rửa sạch bằng nước muối, đem phơi nắng cho teo thịt rồi ướp gia vị, cho vào hũ đến hơn cả tháng mới dùng. Một loài mắm đã trở thành “nữ hoàng đặc sản” vùng hạ là mắm còng quết. Còng được sơ chế sạch sẽ, tách yếm, bỏ mai, chỉ giữ thân, càng và que rồi đem quết. Sau đó, đem còng đã quết phơi nắng vắt lấy nước, tiếp tục đem phơi thêm vài nắng nữa, đến khi hỗn hợp đen, sệt là được, mắm càng để lâu càng ngon.
Mắm còng ăn với cơm trắng thì “hết nói à nghen” (câu nói đặc trưng miền Hạ Long An), múc muỗng mắm rưới lên vừa ăn vừa cảm nhận mùi hương mắm còng đặc trưng hòa quyện cùng hương thơm từ gạo Nàng Thơm thì ngon hết biết. Ngoài ra, mắm còng ăn kèm thịt ba chỉ luộc, rau sống, bún tươi, dưa leo, chuối chát món ăn mang đậm chất miền Tây Nam Bộ. Ăn miếng mắm còng, uống ly rượu đế Gò Đen cả vùng trời quê ngất ngây say lòng những người con xa xứ. Nơi ấy chứa đựng hương vị đạm bạc, mộc mạc nhưng lúc nào cũng chan chứa tình quê.
Mùi mắm còng nồng nồng, màu đen sệt thoạt nhìn ai chưa ăn sẽ ngần ngại không dám thử nhưng ăn rồi quen rồi thì không thể nào quên được hương vị “ghiền chết người” của vị mắm còng.
Người dân xứ Cần Giuộc hay có câu:
Thương anh muốn tặng mắm còng
Nhớ em anh xuống Phước Đông anh tìm
Mắm còng là khúc biến tấu riêng biệt của vùng miền Hạ quê hương. Những người con xa xứ chấm chút mắm còng cùng ít cơm trắng cũng đủ thấy đau đáu nỗi nhớ quê da diết. Tình quê càng thêm chan chứa, đậm đà như vị mắm quê nhà, mộc mạc, đơn sơ nhưng mặn mà nghĩa tình.
D.L
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét